Skip to main content

#CodeWeek

Beidh EU Code Week ar siúl i Deireadh Fómhair.

Fáilte chuig an Mol Códaithe agus Smaointeoireachta Ríomhaireachtúla.

Gheobhaidh tú eolas anseo maidir le cúrsaí códaithe atá ar fáil do mhúinteoirí, an chaoi ar féidir leat teacht ar acmhainní códaithe agus páirt a ghlacadh i dtionscnaimh um chódú, agus smaointe ar an gcaoi códú agus smaointeoireacht ríomhaireachtúil a leabú i do chleachtadh.

Réimsí na Smaointeoireachta Ríomhaireachtúla

Tá 4 phríomhréimse nó bunchloch ann maidir le smaointeoireacht ríomhaireachtúla:

1.    Miondealú – fadhb a bhriseadh síos ina codanna níos lú agus níos soláimhsithe
2.    Patrúin a Aithint – cosúlachtaí a lorg i measc fadhbanna agus taobh istigh díobh
3.    Achoimriú – díriú ar an eolas tábhachtach amháin, neamhaird a thabhairt ar mhionsonraí nach mbaineann le hábhar
4.    Algartaim – réiteach céim ar chéim ar an bhfadhb, nó na rialacha atá le leanúint chun an fhadhb a réiteach a fhorbairt

Is féidir iniúchadh a dhéanamh ar smaointeoireacht ríomhaireachtúil trí ghníomhaíochtaí ‘neamhphlugáilte’ a úsáid sa seomra ranga, rud nach dteastaíonn rochtain ar ghléasanna digiteacha ina leith. Meastar go bhfuil sé sin ina chéim úsáideach thábhachtach chun tuiscint na scoláirí ar an smaointeoireacht ríomhaireachtúil a chur chun cinn.

Tá imeachtaí neamhphlugáilte iontach do mhúinteoirí a bhfuil gléasanna nó rochtain teoranta acu le linn na seachtaine chomh maith. Seo roinnt acmhainní úsáideacha le haghaidh imeachtaí neamhphlugáilte sa seomra ranga.

●     Ríomhaireacht Chosnochta

●     Staid Reatha Neamhphlugáilte

●    Code.org

seinnliosta ag Scratch Garden chomh maith ar YouTube atá bunaithe ar an gcódú.

Chéad chéim nádúrtha eile is ea dul ar aghaidh chuig gníomhaíochtaí ‘plugáilte’ a bhaineann le húsáid a bhaint as gléasanna digiteacha agus gníomhaíocht códúcháin. Trí bheith i mbun códúcháin agus smaointeoireacht ríomhaireachtúil d’fhéadfadh sé tacú le go leor réimsí den churaclam, mar a fheicfidh tú thíos.


Códú agus Smaointeoireacht Ríomhaireachtúil

Bunscoileanna

In 2019, d’fhoilsigh an Chomhairle Náisiúnta Curaclaim agus Measúnachta tuarascáil dar theideal “Códú i mBunscoileanna”. Is éard a bhí sa tuarascáil sin ná an toradh deiridh ar iniúchadh a rinneadh ar an gcódú i mbunscoileanna in 22 chontae, mar aon le treoirthionscadal a rinneadh i 40 bunscoil in Éirinn.
Ar na príomhfhionnachtana sa tuarascáil cinneadh gur ceart díriú ar an smaointeoireacht ríomhaireachtúil sa bhunoideachas agus gur féidir agus gur cóir tacú léi agus í a fhorbairt trí ghníomhaíochtaí i ngach ábhar.
Luadh inti ina theannta sin gur chóir cuir chuige spraíúla bhríocha a úsáid chun a dheimhniú go mbeidh spéis ag daltaí agus flosc orthu chun na hoibre agus codú agus scileanna ríomhaireachtúla á múineadh.
Ina cheann sin, tháirg an Chomhairle Náisiúnta Curaclaim agus Measúnachta ábhair áisiúla thacaíochta as an tionscnamh sin.

An cháipéis forléargais seo ó léarscáileanna Google CS First chuig an gcuraclam Gaeilge.

Iar-bhunscoileanna

gearrchúrsa nua ar an gcódú forbartha ag CNCM agus tá sé d’aidhm aige forbairt a dhéanamh ar chumas an mhic léinn fadhbanna a chur le chéile go loighciúil; cód a dhearadh, a scríobh agus a thástáil trí chláir, aipeanna, chluichí, gearrthóga beochana nó suíomhanna gréasáin a fhorbairt; agus, trína ngníomhaíochtaí foghlama roghnaithe, d’fhonn foghlaim faoin ríomheolaíocht.

Tuilleadh eolais:
Sonraíocht Chúrsa NCCA
Tacaíochtaí ón tSraith Shóisearach do Mhúinteoirí (SSM)
Cuireadh an Ríomheolaíocht le curaclam na hArdteistiméireachta le déanaí rud a fhágann go bhfuil mic léinn in ann scileanna smaointeoireachta ríomhaireachtúla, fadhbréitigh, nuálaíochta agus cruthaitheachta a fhorbairt.
Faigh tuilleadh eolais i dtaobh na taithí a bhí ag iar-bhunscoileanna ar an Ríomheolaíocht ar shuíomh gréasáin CNCM.
Soláthraíonn Oide tacaíochtaí a bhaineann go sonrach leis an ábhar An Ríomheolaíocht san Ardteistiméireacht (RA) trína fhoireann comhairleoirí san Eolaíocht Ríomhaireachta.
Soláthraíonn Oide acmhainní agus tacaíochtaí a bhaineann go sonrach le curaclam na Ríomheolaíochta ar thairseach Compsci.ie leis.

An cháipéis forléargais seo ó léarscáileanna Google CS First chuig an gcuraclam Gaeilge.

Tionscadail Chódúcháin a bhaineann leis an Teicneolaíocht san Oideachas ag Oide

Rinneadh eispéiris maidir le códú agus smaointeoireacht ríomhaireachtúil i scoileanna a ghabháil agus a fhorbairt in go leor de na cnuasaigh scoileanna atá páirteach sa tionscnamh le haghaidh Scoileanna Digiteacha Barr Feabhais.
Tá go leor seomraí ranga bunscoile le feiceáil inár bhfíseáin Dea-Chleachtais agus iad ag úsáid códú ar fud an churaclaim.
D’fhonn an códú a fheiceáil agus é á dhéanamh i seomra ranga naíonán sóisearach, féach ar an bhfíseán seo Beebots a Úsáid i ranganna na Naíonán Sóisearach.
In 2019, ghlac An Teicneolaíocht san Oideachas ag Oide páirt i dtionscadal an Líonra Scoile Eorpaigh ar Spásanna Déantóra, as a ndearnadh cás-staidéir scoile agus treoir phraiticiúil do cheannairí scoile agus do mhúinteoirí.
Dhá bhunscoil a luaitear sa tuarascáil. Féadfaidh tú a gcás-staidéir sin a léamh ach luí ar na naisc seo: Scoil Íde, Luimneach agus Scoil Shóisearach Choláiste Alexandra, Baile Átha Cliath

Taighde

In 2016, d’fhoilsigh Comhchoiste Taighde an Choimisiúin Eorpaigh (CCT) an tuarascáil An Smaointeoireacht Ríomhaireachtúil san Oideachas Éigeantach a Fhorbairt – Impleachtaí do bheartas agus do chleachtas.
Leagtar amach sa tuarascáil forbhreathnú agus anailís chuimsitheach ar fhionnachtana taighde le déanaí agus ar thionscnaimh bheartais chun an smaointeoireacht ríomhaireachtúil a fhorbairt i measc na mac léinn.
Féachann inti sé ar na príomhchoincheapa agus na príomhscileanna a ghabhann leis an smaointeoireacht ríomhaireachtúil agus ar an ngaol idir an códú/smaointeoireacht ríomhaireachtúil agus an t-oideachas.

Gníomhaíochtaí agus Acmhainní Bunscoile – Treoir

Tá treoir curtha le chéile againn chun cabhrú le bunscoileanna códú agus smaointeoireacht ríomhaireachtúil a thabhairt isteach ina bplean foghlama digití, le gníomhaíochtaí agus acmhainní arna gcur in oiriúint do leibhéal de churaclam na mbunscoileanna.
Treoir maidir le códú i mbunscoileanna (PDF le híoslódáil).

Códú agus an Creat don Fhoghlaim Dhigiteach

Forbraíodh an Creat don Fhoghlaim Dhigiteach (CFD) mar uirlis do scoileanna agus do mhúinteoirí, chun cuidiú leo teicneolaíochtaí digiteacha a leabú go héifeachtach sa teagasc, san fhoghlaim agus sa mheasúnú. 

Trí bheith i mbun CFD cuidíonn sé leis an áit a bhfuil scoil ina haistear digiteach a shainaithint agus réimsí le haghaidh tuilleadh forbartha a shainaithint, ag leibhéal na scoile uile agus ag leibhéal an mhúinteora aonair. 

Leanann scoileanna an próiseas pleanála FD atá leagtha amach ar an suíomh gréasáin um phleanáil don fhoghlaim dhigiteach, ag roghnú caighdeáin agus ráitis chleachtais, a aistrítear siad ansin ina spriocanna agus ina ngníomhaíochtaí sonracha. Is féidir leat an próiseas pleanála don fhoghlaim dhigiteach a chur i gcuimhne duit féin trí chuairt a thabhairt ar www.dlplanning.ie

Seat scáileáin de leathanach lamairne shuíomh gréasáin an Chreata don Fhoghlaim Dhigiteach

Má tá códú agus smaointeoireacht ríomhaireachtúil á n-iniúchadh nó á bhforbairt ag do scoil chun tacú leis an teagasc, leis an bhfoghlaim agus leis an measúnú, seo roinnt samplaí de chaighdeáin agus de ráitis is féidir leat a roghnú do do phlean gníomhaíochta don fhoghlaim dhigiteach. Tá gach ceann díobh sin ar fáil sa roinn Teagasc agus Foghlaim .

Réimse 2: Eispéiris Foghlama
Caighdeán 2.4: Soláthraítear deiseanna do scoláirí chun na scileanna agus na dearcthaí atá riachtanach don fhoghlaim ar feadh an tsaoil a fhorbairt
Ráiteas (cleachtas an-éifeachtach)
– Cuireann scoláirí a n-inniúlacht dhigiteach i bhfeidhm ar bhealaí nuálacha i gcásanna nó i gcomhthéacsanna nua, forbraíonn siad réitigh agus/nó táirgí nua ar bhealach cruthaitheach, agus feiceann siad iad féin i mbun oideachas agus oiliúint leantach.
Réimse 3: Cleachtas Aonair Múinteoirí
Caighdeán 3.2: Roghnaíonn agus úsáideann an múinteoir cleachtais maidir le pleanáil, ullmhú agus measúnú a chuireann foghlaim na scoláirí chun cinn
Ráiteas (cleachtas an-éifeachtach)
– Baineann na múinteoirí úsáid as teicneolaíochtaí digiteacha cuí chun tacú le foghlaim idirdhealaithe, rud a chuireann ar chumas foghlaimeoirí úinéireacht a ghlacadh ar a gcuid riachtanas foghlama aonair.
Ráiteas (cleachtas an-éifeachtach)
– Baineann na múinteoirí úsáid as teicneolaíochtaí digiteacha cuí chun cuidiú leis na daltaí tionscadail agus gníomhaíochtaí a dhearadh ina mbíonn siad i mbun fadhbréiteach comhoibríoch, taighde, agus/nó cruthú ealaíne.

Féach ar an CDF agus ar an gcódú agus an smaointeoireacht ríomhaireachtúil ag feidhmiú san fhíseán dea-chleachtais seoTeicneolaíochtaí Digiteacha i Scoil Náisiúnta Áth Tí an Mheasaigh.

Caith roinnt ama ag plé leis an gCreat don Fhoghlaim Dhigiteach ar www.dlplanning.ie lena fheiceáil an bhfuil caighdeáin agus ráitis eile ann ar mhaith leat féin agus do scoil tús áite a thabhairt dóibh don chéad timthriall eile den phleanáil don fhoghlaim dhigiteach. 

Forbairt Ghairmiúil sa Chódú do Mhúinteoirí

  • Códú agus Smaointeoireacht Ríomhaireachtúil ag Baint Úsáid as an gCúrsa Scratch (Bunscoileanna): Is féidir leat tuilleadh eolais a fháil, lena n-áirítear cur síos iomlán ar an gcúrsa agus an nasc chun clárú, anseo.
  • MOOC um Chódú Scoilnet na hEorpa: Faigh tuilleadh eolais faoin gcúrsa um Chódú seo lena n-áirítear conas clárú.
  • Cúrsaí Aghaidh ar Aghaidh: Faigh tuilleadh eolais faoi chúrsaí aghaidh ar aghaidh agus faoi dheiseanna foghlama gairmiúla eile atá ar fáil trí theagmháil a dhéanamh le d’Ionad Oideachais áitiúil. Is féidir liosta iomlán d’Ionaid Oideachais a fháil ar shuíomh gréasáin an ESCI anseo https://www.esci.ie/.
  • Foireann ETIM Bunscoile Oide: Liostáil do ríomhfheasachán Fhoireann ETIM Bunscoile SMFG agus d’fhógraí faoi imeachtaí atá le teacht.
  • Tacaíocht Scoile Oide: Tá tacaíocht scoile ar fáil ar líne nó aghaidh ar aghaidh agus tá sí á soláthar ag Comhairleoirí Teicneolaíochta Digiteacha a bhfuil taithí acu. Chun iarratas a dhéanamh ar thacaíocht scoile, téigh chuig leathanach gréasáin Tacaíocht Scoile Oide agus liostaigh na réimsí riachtanais i d’iarratas. Ní mór d’iarratais ar thacaíocht scoile a bheith ceadaithe ag Príomhoide na Scoile.
  • Tacaíocht do Ríomheolaíocht na hArdteistiméireachta (LCCS) Oide: Chun faisnéis agus nuashonruithe a fháil, chomh maith le hacmhainní do mhúinteoirí na Ríomheolaíochta téigh go dtí www.compsci.ie. Chun iarratas ar thacaíocht scoile a dhéanamh, téigh go dtí https://oide.ie/schools/
  • Roinn do chuid Foghlama: Má tá tú ag gabháil d’aon cheann den fhoghlaim ghairmiúil thuas, molaimid duit do thaithí, acmhainní agus na scileanna a d’fhoghlaim tú a roinnt le comhghleacaithe eile. Ná déan dearmad ach an oiread agus tú i mbun cúrsaí forbartha gairmiúla go bhféadfaí iad a áireamh mar chuid de chomhlíonadh uaireanta lánroghnacha FGL (Páirc an Chrócaigh), faoi réir cead a fháil roimh ré ó lucht bainistíochta na scoile.

Códú do Scoláirí

Seo rogha ranganna teagaisc ar líne atá bunaithe ar scileanna agus acmhainní ranga ar féidir le scoláirí (agus le múinteoirí) rochtain a fháil orthu ina n-am féin. Clúdaíonn siad réimse leathan uirlisí ríomhchláraithe agus soláthraíonn siad treoracha atá an-éasca le húsáid do gach leibhéal ó thosaitheoirí go dtí an t-ardleibhéal. Tá siad ar fáil ar Scoilnet freisin.

Sula dtosóidh tú aon ghníomhaíochtaí códúcháin, tá sé tábhachtach go mbeadh a fhios ag do  scoláirí conas an t-idirlíon a úsáid go sábháilte. Is áit iontach é an clár Webwise HTML Heroes le tosú do scoláirí bunscoile (lena n-áirítear ceachtanna do ranganna 1 agus 2 anois), agus tá réimse acmhainní iar-bhunscoile ar fáil lena n-íoslódáil freisin. Tabhair cuairt ar roinn Webwise do mhúinteoirí le haghaidh tuilleadh eolais.


Tionscnaimh um Chódú

Seachtain Chóid an Aontais Eorpaigh
Tá sé mar aidhm le Seachtain Chóid an Aontais Eorpaigh nó an Seachtain Chóid AE an códú agus an litearthacht dhigiteach a thabhairt chuig gach duine ar bhealach spraíúil agus tarraingteach. Spreagann Seachtain Chóid AE múinteoirí lena gcuid gníomhaíochtaí códúcháin a roinnt le daoine eile trína chur le léarscáil Sheachtain Chóid AE. Gheobhaidh tú tuilleadh faisnéise maidir le Seachtain Chóid AE ar shuíomh gréasáin Sheachtain Chóid AE.
Hour of Code
Mar chuid de Sheachtain Chóid AE, glacann a lán múinteoirí páirt i ngníomhaíochtaí agus ranganna teagaisc ‘Hour of Code’. Is bealach iontach é chun tús a chur leis agus is féidir leat do ghníomhaíochtaí a roinnt ar léarscáil Sheachtain Chóid AE. Tosaigh trí bhreathnú ar rang teagaisc, agus ansin déan iniúchadh ar na pleananna ceachta agus na smaointe sula mbainfidh tú triail astu i do rang.
Dúshlán Ríomhaireachta Bebras
Le Dúshlán Ríomhaireachta Bebras tugtar réamheolas faoin smaointeoireacht ríomhaireachtúil do scoláirí, rud a chuidíonn leo tascanna idirghníomhacha a réiteach ar líne. Níl theastaíonn aon eolas nó taithí roimh ré ar smaointeoireacht ríomhaireachtúil. Bain triail as gníomhaíochtaí agus bí páirteach iontu ar láithreán gréasáin Bebras na hÉireann. Tá gníomhaíochtaí breise Bebras le fáil ar shuíomh gréasáin Bebras na hAstráile
Na Meáin Shóisialta
Má tá tú ag úsáid na meáin shóisialta, smaoinigh ar do ghníomhaíochtaí códúcháin a roinnt ag baint úsáid as an haischlib #codeweek, nó cuardaigh acmhainní agus smaointe do do rang ag baint úsáid as an hashchlib díreach. Bíonn go leor de na múinteoirí atá páirteach i Seachtain Chóid AE ag roinnt go gníomhach ar Twitter, agus go leor ardáin meán sóisialta eile, mar sin, bí cinnte go gcaithfidh tú súil air.
Tionscnaimh agus Tacaíochtaí eile um Chódú
Oibríonn Lero, Ionad Taighde na Fondúireachta Eolaíochta do Bhogearraí, leis an oideachas chun tacú le tionscnaimh um chódú agus smaointeoireacht ríomhaireachtúil. Is ionad ilfhreastail é suíomh gréasáin www.scratch.ie do mhúinteoirí agus do scoláirí ar spéis leo cód a fhoghlaim le Scratch.
Is é CESI.CS an Líonra Gairmiúil oifigiúil do Mhúinteoirí na Ríomheolaíochta (an Ardteistiméireacht) in Éirinn. 
Is tionscnamh é Déan, Cruthaigh, Nuáil a chothaíonn agus a thacaíonn le STEAM i scoileanna, trína chomhpháirtíochtaí le heagraíochtaí eile. 

Clárú Na Nuachtlitreach

Sign-up
Logo

To subscribe to our email Newsletter, please fill in the details below.